1. W artykule "Zarys dziejów parafii rzymskokatolickiej w Wyszkach 1457 - 2007" autorstwa śp. ks. dr Eugeniusza Borowskiego w pkt. 6. Proboszczowie Wyszkowscy, przy nazwisku ks. Leonarda Cholewickiego jest błąd. Podane są lata 1629 - 1628+ , a powinno być 1620 - 1628+.

 Z zapiski na karcie 157 w księdze sądu biskupiego sygn. D 20, przechowywanej w AD w Siedlcach  wynika, że wprowadzenie ks. Leonarda Cholewickiego na probostwo w Wyszkach miało miejsce  w maju 1620 r. W związku z powyższym wnioskuję o korektę tej literówki w tym artykule.

 W załączeniu przesyłam skan karty na której jest ta zapiska. W zapisce nie ma wprawdzie  daty wprowadzenia ks. Leonarda, ale na górze na tej karcie jest podany rok 1620, a na  sąsiedniej karcie 156v miesiąc Maj, w którym dokonano wpisu.

 O +ks. Eugeniuszu Borowskim ? Wikariuszu Generalnym Kurii w Drohiczynie, profesorze Wyższego Seminarium Duchownego i Kolegium Teologicznego w Drohiczynie, dyrektorze Archiwum Diecezjalnego w Drohiczynie, pełniącym wiele jeszcze innych rozlicznych funkcji w diecezji Drohiczyńskiej, wielkim patriocie, wielkim kapłanie i wspaniałym człowieku.

2. Z moich spotkań w Archiwum Diecezjalnym w Drohiczynie z ks. Eugeniuszem pamiętam, jak w tym czasie był bardzo zapracowany - przy organizacji Muzeum Diecezjalnego, przy wizytach delegacji odwiedzających kurię, w Seminarium, w Archiwum, odpowiadaniu na zapytania kierowane do dyr. Archiwum,  przy przygotowywaniu homilii okolicznościowych, które wygłaszał w parafiach diecezji oraz nad  książką o historii parafii bielskiej, do której gromadził materiały od lat i na której ukończeniu  mu bardzo zależało. Jak bardzo, może świadczyć to, że w Archiwum czytał mi fragmenty z rozdziałów  do tej książki prosząc, abym zgłaszał ewentualne uwagi do treści. Niestety, nie mógł dokończyć tego  wspaniałego dzieła jego życia i cieszyć się z oglądania książki. Została ona wydana już po jego śmierci. Przy takiej ilości obowiązków nie miał ks. Eugeniusz czasu na dokładną kwerendę akt sądowych Konsystorza Janowskiego,  a tym bardziej akt z ksiąg sądów grodzkich i ziemskich brańskich, bielskich i suraskich, których większość  wówczas była dostępna tylko w Archiwum w Mińsku na Białorusi. Mając ułatwiony dostęp do tych akt sądowych  mogę wnieść pewne uściślenia i uzupełnienia do tego, co napisał o kościele w Wyszkach ks. Eugeniusz.  Jego pragnieniem było też napisanie książki o historii kościoła w Topczewie o czym też wspominał podczas  moich wizyt w Archiwum w Drohiczynie, mówiąc, że jemu zapewne się już to nie uda, ale może znajdzie się ktoś  kto podejmie ten trud i powstanie książka o tej parafii. Gdy przeszedłem na emeryturę podjąłem ten trud i w 2013 wydałem książkę p.t. "Topczewo historia kościoła parafii i miasteczka", a w 2014 r. ukazało się jej drugie  poprawione wydanie. I tak autorem książki o tematyce historycznej (naukowej) bazującej na źródłach głównie w  języku łacińskim (starołacińskim) i rosyjskim stała się osoba bez wykształcenia historycznego i nie znająca  łaciny i rosyjskiego. (?)

 Uzupełnienia i komentarze do zapisów ks. Borowskiego

3. W załącznikach przesyłam skany z księgi wizytacji dekanatu bielskiego odprawionej w 1791 r. przez X. Jana Gołaszewskiego, kanonika przemyskiego, dziekana bielskiego, plebana waniewskiego ? kart, na których jest Opis kościoła wyszkowskiego z jego funduszami, zapisami i ruchomościami przy wizytacji 22 lipca 1971 r.. Ponieważ ten opis jest bardzo czytelny (co widać na zdjęciu) uważam, że może stanowić cenne uzupełnienie  do artykułu śp. ks. Eugeniusza. Księga ta znajduje się w Archiwum parafii Kulesze.
4. Przeglądając skany z księgi grodzkiej brańskiej nr 101 z lat 1610 - 1611 znalazłem trzy zapiski, w których występuje ks. Wawrzyniec z Tarczyna, proboszcz wyszkowski. Pierwsza zapiska na karcie 49 pochodzi z 1610 r. i ma nagłówek: Pleban Wyszkowski  Protest (część zapiski jest pisana po polsku).

Druga na karcie 655v z 1611r. ma nagłówek: Niwino  Rany.

Poniżej jej tekst po łacinie i w moim przybliżonym tłumaczeniu na polski.

>>Niwino     Vulnera

Nobilis Jacobus filium Nobilis Stanislai Niwinski dr Niwino Lesne heradis habens duodecem annos  citro vel ultra coram praesenti officio capitali castrens branscensis capitaneatus monstravit  vidnera decem livida cum rubicunditate in postico in quibus venerabilen Laurencium de Tarczyn plebanum  wyskowiens inculpativ quae vulnera officium praesens vidit et pro talibus sescepit.<<

 >>Niwino    Rany

 Szlachetny Jakub syn szl. Stanisława Niwińskiego, w Niwino Leśne dziedzica mający 12 lat  albo więcej, wobec niniejszego urzędu starościańskiego grodzkiego brańskiego okazał rany:  dziesięć sińców z zaczerwienieniem [in postico], za które obwinił księdza Wawrzyńca z Tarczyna,  plebana wyszkowskiego, a niniejszy urząd rany zobaczył i za takie uznał.<<

 Nie wiem co może znaczyć po polsku słowo "pastico" ? mogę się tylko domyślać z kontekstu  zdania, że chodzi o część ciała chłopaka, na której miał sińce.

5. Trzecia na karcie 664v z 1611 r. ma nagłówek: Pleban Wyszkowski Protest (Zapiska długa i trudna do tłumaczenia).

Wynika z niej, że ks. Wawrzyniec z Tarczyna,  proboszcz wyszkowski oskarżał szl. Marcina, syna zmarłego już Krzysztofa Wyszkowskiego Krupika i  Piotra Jurkowskiego, syna Adama Zakrzewskiego (prawdopodobnie nieślubnego) o to, że okradli  plebanię i szkołę przy kościele w Wyszkach, co woźny sądowy opaczny Tomasz Wołek z Pulszy ze szlachetnymi: Maciejem, synem zmarłego Jakuba Wyszkowskim i Janem, synem zmarłego Dawida Kulesza  w sądzie zeznali, że obejrzeli i potwierdzają.

 Na podstawie tych zapisek jest oczywiste, że w latach 1610 - 1611 proboszczem w Wyszkach był  ks. Wawrzyniec z Tarczyna. Na liście proboszczów wyszkowskich zamieszczonej w artykule śp. ks. Eugeniusza Borowskiego nie ma takiego proboszcza.

Uważam, że tę listę należy uzupełnić o nazwisko tego księdza, chociaż nie wiemy dokładnie, w jakim okresie  był proboszczem w Wyszkach, tzn. w którym roku został wprowadzony na to probostwo i w którym roku  zakończył swoje urzędowanie w wyszkowskim kościele.

6. Artykuł śp. ks. Eugeniusza "Zarys dziejów parafii rz-k Wyszki 1457 - 2007" ma charakter publicystyczny. Napisany został dla przeciętnego odbiorcy, nie zainteresowanego dociekaniem szczegółów ani źródeł pochodzenia informacji w nim zawartych. Musiał mieć też bardzo zwięzłą formę i stanowić zbiór tylko najważniejszych wydarzeń związanych z 550 lat liczącą parafią. Dlatego też w tytule artykułu znalazło się  słowo "zarys".

Wydaje mi się, że teraz (?) nadarza się okazja, aby ten zarys dziejów parafii rozbudować o wiele nowych informacji i uzupełnić o podanie  wyjaśnień i komentarzy, w oparciu o jakie dokumenty źródłowe zostały one zamieszczone, co nadałoby takiemu opracowaniu  charakter publikacji naukowej.

W Aktach Konsystorza Janowskiego w Archiwum Diecezjalnym w Siedlcach przechowywana jest księga o sygn. D 20, w  której na kartach od 12v do 14 jest bardzo ważna zapiska z 1618 r. Dowiadujemy się z niej, że na prośbę ks. Grzegorza  Świerzewicza, proboszcza wyszkowskiego (z pergaminowego oryginału aktu fundacyjnego kościoła w Piórkowie przedłożonego  przez niego) do akt Konsystorza wpisany został tenże dokument w pełnym brzmieniu.

Zapewne z odpisu tego aktu zamieszczonego w księdze korzystał ks. Eugeniusz przy tłumaczeniu go na język polski.

 Chociażby już tylko dla tego, że ks. Grzegorz zadbał o to, aby była kopia urzędowa aktu fundacyjnego i poprosił  sąd biskupi o to, wydaje mu jak najlepszą opinię i świadczy o tym, że troszczył się o sprawy ważne dla parafii i  potomnych. Gdyby nie ta jego zapobiegliwość, to dzisiaj nic nie wiedzielibyśmy o początkach parafii w Wyszkach, gdyż  pergaminowy dokument fundacyjny prawdopodobnie 40 lat później, w czasach potopu szwedzkiego, zaginął.

7. W Aktach Konsystorza Janowskiego znalazłem testament ks. Wojciecha Gallaceusza plebana wyszkowskiego z 1648 r. napisany staropolszczyzną z wtrąceniami po łacinie. Przepisałem go i przesyłam w załączeniu. Nie zachowałem oryginalnej pisowni (może to błąd, który należy poprawić?). Według mnie ks. Wojciech nastał na parafię wyszkowską wcześniej, niż podaje to ks. Borowski, gdyż nie rozpoczynałby chyba swojego urzędowania od spisania testamentu.

 Dołączam też skany kart na których jest ten testament.

AD w Siedlcach sygn. D 27, k. 141v ? 143

Testament ks. Wojciecha Gallaciusza proboszcza wyszkowskiego z 1648 r.

     W imię Pana Amen. Roku Pańskiego 1648 dnia 1 miesiąca września. Ja Wojciech Gallaceusz proboszcz wyszkowski [ ????????.]

Wykonawcami testamentu ustanawiam czcigodnego ks. Macieja Rosińskiego proboszcza w Makobodach także Jana Gallaciusza komentarza, consionatori i altarzystę garwolińskiego drogiego brata [??????????].

Pieniędzy trudno miał zebrać, bom najprzód po księdzu Wawrzyńcu Bargiełowiczu, poprzedniku moim w opuszczonej parafii odebrał po wprowadzeniu piątego dnia 10 groszy łożyłem na ten budynek skąpo drzewa comkolwiek wysłużył gdzie inszej na co zadłużyłem  się u księdza brata komentarza garwolińskiego na złotych pięćdziesiąt, które dotąd winienem oddać [quo capit rei]. Prawowałem się kilka lat  [?..] w trybunałach według funduszu, który zapewne przy kościele we dwóch polach byłem w prawie, pierwszego roku i drugiego objął dwoje drugie polu i trzeciego mi wydzieliwszy. W chorobie też teraźniejszej lekarstwa, olejki, pigułki, wosk już głęboko mieszek mi wyniszczyły. Tego też roku dziesięcina niewielka, bo też nie wielki urodzaj we dworze. O pogrzeb proszę wykonawców moich według przepomożenia.

Naprzód tedy do Seminarium Łuckiego łożę złotych 12 ex crescentia huius anni, na zatwierdzenie testamentu [??.] trzy talary, na zapłacenie długu rodzonemu memu ks. Janowi Gallaciuszowi [solitionem z crescentey], zboża wszelkiego, które jest w gumnie naznaczam na Trycesymy konwentom sześcioma warszawskim po złotych 16 ex crescentia.

Tomaszowi siostrzeńcowi memu [??..] złotych 10 ex crescentia caddem. Babie gospodyniej za posługi jej dać złotych 15 ex ceadem crescentia. Bartkowi floren jeden winienem i ten zapłacić. Ks. Maciejowi Kryńskiemu postąpiłem kop 30 żyta ozimego i złotych 30, o które prosić sukcesora, aby mu on zapłacił, jeżeli dosłuży.

Po wypłaceniu tych długów proszę Panów Wykonawców, żeby na sukcesora mego pamiętając, temu promisę przystojną daję, aby Pana Boga prosić za pracę moją. Co się zaś cknie kościoła mego wyszkowskiego, te są pierwsze legata. Po zabitej głowie u Piotrowicza jest przy Jego Mości Panu Janie Mączyńskim, którego sukcesor powinien się upominać złotych 30. Drugie legatam za fartuch czarny atłasowy Paniej Stanisławowej Skubicierskiej od Paniej Rabińskiej, wdowy kościołowi oddanej złotych 6 i ten u tejże Paniej Rybińskiej nieboszczki. Rzeczy kościoła wyszkowskiego należące w skrzynce zamknąć i oddać, które zaraz [?????]

Prześcieradło cienkie, czapki wnętrzem wybijanego atłasika ogonki do czapki sobole, kapelusz białogłowski, powłokę na pierzynę, koszulkę białogłowską, dwie sztuki materiej czarnej a stare drugie dwie u Pana Marona Polkowskiego Hieronimka. Żyta półtora korca ks. Janowi dominikańskiego zakonu kaplica. Jego Mości Pana chorążego liwskiego naznaczam, aby one sobie odzyskały u Pana Macieja Bolkowskiego Cioska półtora korca żyta, co do szpitala liwskiego Ducha Św. leguję. Z rzeczy zaś ruchomych pozostałych i ubogiej obórki mojej. Siano [??..] , sutannę i kapelusz Lisiewiczowi bakałarzowi garwolińskiemu siostrzeńcowi memu naznaczam. Palendram podbity lisami falendyszowy czarny Katarzynie siostrzenicy krowę czarną, która mnie pilnowała w chorobie mojej i dwa półmiski. Palendram Dzikowy z futrem na starszą siostrę moją Jadwigę Ozebrowską, obrocić siostrze czepnej latowej krowy graniastej z cielęciem, jałowicę i drugie ciele czerwone. Babie gospodyniej za prace i sumpty dla mnie podjęte  woła siwego.

Panów Wykonawców naznaczam łyżkę srebrną. Ks. proboszczowi i ks. bratu moździerzyk i po przystawie jednej objema. Jego Mości zaś Panu Męrzyńskiemu kilim daruję. Klaczę, konia, kolasę przedać na kościół garwoliński i na szpital Farny. Chłopom służebnym dwiema pokupić sukmanki, koszule i ubrania i buty, są jałowicze skóry u Wyrwasza, szewca Marcina i w Węgrowie. Świnia stara biała przy plebanii ma zostać, a druga biała także babie gospodyni dać i dwie gęsi.                                                                                                    Takie imieniem moim pisane i zeznanie uczyniłem zbiorka mego przy niżej podpisanych Wykonawcach, mnie miłych przyjaciół prosząc zaraz i rzetelne wykonanie testamentu tego i podpis rąk swoich własnych przy moim podpisie.

Działo się w Plebanii wyszkowskiej. Anno Domini [?.] Ja Wojciech Galacius pleban wyszkowski ręką własną. Maciej Rosciński proboszcz mokobodzki, Maciej Kryński wikariusz wyszkowski ręką własną, Jan Galacius komendariusz, concionator i altarzysta garwoliński ręką własną.       

8. W uzupełnieniu do testamentu ks. Wojciecha Gallaceusza (Galli = Gaweł) przesyłam testament ks. Stanisława Popławskiego w którym dla kościoła wyszkowskiego zapisał 20 zł na gonty. Widocznie widział, że dach w tym kościele wymagał już naprawy.

Testament ks. Stanisława Popławskiego proboszcza topczewskiego z 1681 r.

W Imię Boga Ojca y Syna y Ducha Swiętego Amen Jezus.

Ja niegodny Xiądz Stanisław Popławski Plebąn Topczewski wiedząc iż z wyroku Pańskiego mąm  umrzec  y z tym swiatem się pozegnać. Naprzod Bogu duszę moię wręce iego oddaię y Matce iego Świętym Patronom moim y Aniołowi Strozowi. Ciało zas zięmi oddaię przy Kosciele Topczewskim ktora proszę aby pod progiem Koscielnym pogrzebione było przy ktorym Pogrzebie aby zadnych ceremonii nie było tylko Vigilia Msze Swięte Kondukt zwyczaynie. Proszę Ich Mosciow P.P. Executorow aby iako nayprędzey ciało zięmi oddane było po zesciu z tego Swiata nic nieodwlecaiąc ale iako nayprędzey do Klasztorow  na Msze Swięte po czerwonę ma złotemu dac. Na pogrzebie Kazdemu Kapłanowi po dwa Tynfy dac ktorych Kapłanow prosic aby seguenti die [ następnego dnia ] Msze Swięte mieli pro anima mia [ za duszę moją]. Obiad dla Kapłanow  y Ubogich iako naylepszy sporządzic wszak z łaski Bozey iest z czego. Gumno w dyspositią Ich Mosciom P.P. Executorom podaię ktorego osobliwy Regest iest to sprzedac a pieniądze pro a nima mea do Kosciołow rozdac, takze y Oborę podaię Ich Mosciom Panom Executorom wrasc co sprzedac a na chwalę Bozą obrocic pieniądze których nie wiele za te Koscioł Topczewski y w Kosciele przyozdobic gdyz znaczney potrzebnie naprawy y ozdoby a osobliwie od Rytelowskiey Kaplice iako guntow  kupic gwozdzi do pobicia tegoz Koscioła na co leguię złotych Sto y Dzwonnicę restaurowac ktora zgniła, na Oparkowanie Cmentarza y Fort zamczystych tychze pieniędzy dac na formy y pomost do Koscioła Topczewskiego co potrzeba, Babiniec aby opatrzony był do którego okna sprawić w drzewo, na Łoy złotych Sto leguię aby dano na Synagogę Tykocką, a to na to aby w Lampach dwoch tak coram Venerabili [przed Czcigodnym] iako y przed obrazem Immaculata Conceptionis [Niepokalanego Poczęcia ] pod czas Nabozenstwa gorzały od ktorych to Sta złotych po dziesięciu złotych albo Łoiem odbierac od Zyda czego maią doyrzec  Ich Mosci P.P. Executorowie et Collatores Koscioła Topczewskiego y Jego Mosć  Xiądz Pleban Topczewski iako Successor moi. Do tego leguię złotych Sto Kapłanowi tęmu aby takze Prowizia szła od tych Sta złotych ktory Salutationem Angelicam [Pozdrowienie Anielskie ] po kazaniu odprawowac będzie pro anima mea et istarum carentium suffragiis [za mą duszę i o pomoc dla tych w czyśćcu cierpiących ], Łyżek dwie Srebrnych te leguię na promienie do Korony Panny przeczystey, Cynę wszystką leguię na Lichtarze na Ołtarze Pańskie. Na poświęcenie Koscioła leguię złotych 200. O co proszę aby iak nayprędzey sprawiono było y co moze bydz naypotrzebnieyszego na ozdobę Koscioła Topczewskiego z tego ubogiego mego zbiorku sprawic proszę Ich Mosciow Panow Collatorow y Executorow. Żyta Szańków dwadziescia trzy, te ktore  winna Jego Mosć Pani Sędzina Ziemie Bielskiey do Klasztorow Tykockiego, Drohickiego, Bielskiego, Choroskiego leguię aby sobie odebrali a za moią Duszę Pana Boga prosili. Kosciołowi Wyszkowskięmu na gunty leguię złotych 20. Koni parę leguię Successorowi do roboty gniadych, Wołow parę, Nieukow dwa, Krow dwie z Cielęty, Owiec 6, Gęsi 6, Kokosz 10, Wieprzkow dwa chudziakow, Swin starych czworo, podświnkow 3.  Jego Mosci Xdzu Pisarzowi  Illustrissimi [ Jaśnie Wielmożnemu ] leguię zegarek u Jego Mosci Xdza Szulca na co oppignoratio [ kwit zastawny ]do niegoz dana w Kosciele. Dziesięcinę zatrzymaną u Panow Parafianow odebrac proszę roskazac. Kto ma a kto nie ma daruię aby Pana za mnie prosili. To podaię do wiadomości ze iakom nastąpił na Plebanią ktorey nie zastałem y nie było ani Koscioła ani w Kosciele na Ołtarzu Pańskim obraszka tylko zastałem parę wolkow starych teraz za łaską Bożą y staraniem moim Koscioł ma porządek wszelaki. Na Litanię y Salwe złotych Sto od których dziesięć  zlotych pieniędzy daię Szkolnym maią Ich Mosc Executores  albo Collatores y Xiądz Pleban wiedziec. Gospodyniey Krowę dobrą. Spitalowi szanek zboza  Topczewskiemu, Suraskięmu Spitalowi nieuczka roczniaczka. Ubogim partu Szesciom kupic na Płascze  Spitalnym Koscioła Topczewskiego, ale nie piianicom co w Karczmie nie w Kosciele nabozenstwo odprawuią, o co proszę aby te giermaki poszyte były y pofarbowane czarno na ktorych Nomen [imię] Jesu wyszyte było. Kilim stary Perski Kosciołowi leguię. Suknie moie materyalne ad ornamentum [na ozdobę ] Kosciołowi  Topczewskiemu leguię. Suknię lisią y Czapkę ogonkową y lisią Kapłanom Executorom ofiaruię y Szkatułę daię. Na Chorągiew Bracką leguię złotych 200. Posciałkę Ich Mosciom Xięzey Executorom , Zegarek domowy Kosciołowi leguię, którego aby Xiądz Pleban dozcierał y ozdoba z niego Kosciołowi była. Kolesę y pułszorek ze wszystkim y Kolasą nową Ich Mosciom Xięzey oddaię. Wozy robocze y z Chomątami, Sprzęt domowy Successorowi leguię. Chusty białe, Obrusy, ręczniki to Xięzey Executorom albo panperibus vti videbitur [ubogim według uznania]. Ich Mosciom Panom Executorom. Panwi dwie iedna Successorowi a druga Xiędzu Olęckiemu. Księgi ktore są cum Brewiario [z brewiarzem] Kosciołowi Topczewskiemu leguię. Oreginale Fandi Koscioła Topczewskiego cum Procesou [ z procesem] oddaię do rąk Ich Mosciom Collatorom ktory Proces in appellatione [w odwołaniu] zostaie, musiał tedy Pan Babiński appellowac kiedy się niemiał czym bronic, czego pilnowac proszę, wzią Koscielnych pieniędzy a ia złotych 10 leguię. Zapisz od Jego Mosci Paniey Sutkowskiey y samego Jego Mosci Złotych Trzy Tysiące na dobrach Sieśkach y innych. Na Xiędza Proboscza Spitalnego do Topczewa są sprawy u Oycow Franciszkanow Drohickich gdyz y tym na tychze dobrach 1000 złotych zapisano więcz trzeba pilnowac w Trybunale. Sprawa trzecia w Regestrze Indicentibus [w rejestrze do zdarzeń]. In religuo [wreszcie] Ich Mosciom Panom Executorom w moc podaię cokolwiek by się znachodziło z ubogiego zbioru mego , Oborę, Konie, Owce to przedac  a co naypotrzebnieysego Domowi Bożemu sprawic. Do ktorey ostatniey woli moiey upraszam za Executorow  tam ex Spiritualibus quam et Sacularibus [tak z duchownych jak i świeckich]. Naprzod Jego Mosci Xiędza Dziekana Branskiego. Jego Mosci Xiędza Plebana Pietkowskiego y Jego Mosci Xdza Olędzkiego. Ex  Sacularibus [ze świeckich] Jego Mosci Pana Czesnika Podlaskiego. Jego Mosci Pana Podczaszego Podlaskiego. Jego Mosci Pana Józefa Łyczka. Jego Mosci Pana Sobolewskiego. Jego Mosci Pana Borowskiego ktory na tęn czas zostaie w Topczewie tego proszę aby pobrał żeby nie szły ubogie rzeczy moie in diremptionem [na grabież]. In majorem  Fidem [dla większej wiarygodności] podpisuię się  X. Stanisław Popławski w Topczewie die [dnia] 25 Nowembris [listopada] Anno [roku] 1681.

Miedzy Czerwonemi złotemi które oddał Jego Mosc Xiądz Pleban Topczewski za zywota swego nayduie  się in numero [w liczbie] Sta dwa, a naprzod Czerwony Złoty w ktorym  Czerwony złotych pięc.  Duplanow [podwójnych] po dwa Czerwone złote, dwadziescia y dwa pojedynkowych pięćdziesiąt y Trzy.  Działo się w Topczewie 15 Grudnia  Roku 1681.

A to pieniędzy  Kościołowi Topczewskięmu należących.

 Ego. Albertus Slizewski Parochus Pietkowien mapa [ręką własną]  Jan Grzegorz Olędzki Altarista Topczewski mppa Xiądz Stanisław Pruszenski  Altarista Topczewski mppa,  Ja Hieronim Brzozowski Podczasy Podlaski mppa  Mikołay Łyczko Czesnik Podlaski P.G.B.G. mppa  Józef Jan Łycko mppa. Walenty Borowski mppa.  Attestationis vero tenor talis [Poświadczenie zaś w takim brzmieniu

My nizey  podpisani przyznawąmy tym scriptem naszym iż Jego Mosć  X. Stanisław Simon Popławski Pleban Topczewski będąc iuz barco słabego zdrowia oddał konewkę srebrną pozłocistą do rąk Jego Mosci Pana Jozefa Łycka za zywota swego dedaruiąc to iako y przed tym y teraz aby ta konewka zmazana y przedana była w Gdansku na Tryor Wiosny, da Bog przyszłey, a te pieniądze obrocone były na Monstrantią do Koscioła Topczewskiego przyczyniwszy do tego Srebra z Monstrantiey dawnieyszey ktora iest barzo uboga, bo y sedesu nie ma tylko na Puscze wystawiona bywa a przy tym y pieniędzy y Srebra coby mogło bydz od Dobrodzieiow.  Na co dla pewnosci y lepszey wiary że ta a nie insza wola iego była rękami własnęmi podpisuięmy się. 

Datum w Topczewie w Plebaniey dnia 15 Grudnia 1681.

Albertus Slizewski Parochy Pietkowien  Jan Hyeronim Brzozowski Podczaszy Podlaski  Jan Grzegorz Olędzki Altarista Topczewski  Mikołay Łyczko Czesnik Podlaski Podstarosci Grodzki Branski y Goniądzky mppa.